Treści programowe
Medycyna wychowania fizycznego - IV rok, Kierunek Nauczycielski
• Pierwsza pomoc przedlekarska - I rok, Kierunek Nauczycielski i Kierunek Turystyka i Rekreacja
• Odnowa biologiczna w sporcie - Specjalizacja z odnowy biologicznej
PIERWSZA POMOC PRZEDLEKARSKA
• Ilość godzin: ćwiczenia 8 godz. (4 x 2 godz.)
• Prowadzą: Dr dr Wojciech Gawroński, Stanisław Kita, Zbigniew Szyguła
Cel zajęć:
Zapoznanie słuchaczy ze stanami wymagającymi natychmiastowej (pierwszej) pomocy i ich objawami. Nauczenie wykonywania zabiegów reanimacyjnych, opatrywania ran, unieruchamiania kończyn. Nauka postępowania po obrażeniach głowy, klatki piersiowej, brzucha, kręgosłupa i tkanek miękkich narządu ruchu. Nauka postępowania w przypadku zatruć, oparzeń, udaru cieplnego, odmrożenia i wychłodzenia organizmu oraz porażenia prądem elektrycznym i piorunem. Uduszenie, utonięcie. Choroba dekompresyjna i wysokościowa.
Tematy zajęć:
1. Podstawowe zasady udzielania pierwszej pomocy przedlekarskiej
a) Podstawy prawne udzielania pomocy. b Nagłe przypadki i stany zagrożenia życia. Stan nieprzytomności. c) Postępowanie z nieprzytomnym d) Proces umierania. Śmierć kliniczna (przyczyny, objawy i rozpoznanie). e) ABC; reanimacji bezprzyrządowej (ożywianie, resuscytacja, reanimacja).
Demonstracja i nauka podstawowych zabiegów reanimacyjnych.
2. Wstrząs; patofizjologia (objawy) i jego rodzaje -doraźna walka ze wstrząsem.
a) Krwotok, krwawienie i jego tamowanie b) Rany i ich opatrywanie Demonstracja i nauka podstawowych sposobów zaopatrzenia ran.
3. Zasady postępowanie w obrażeniach ciała na miejscu wypadku
a) Obrażenia czaszkowo-mózgowe b) Obrażenia kręgosłupa c) Obrażenia klatki piersiowej d) Obrażenia jamy brzusznej e) Obrażenia kończyn dolnych i miednicy f) Obrażenia kończyn górnych ( ze szczególnym uwzględnieniem ręki) g) Kolejność wykonywania czynności ratunkowych w przypadku obrażeń mnogich (ABCDEF) h) Postępowanie w ostrych uszkodzeniach tkanek miękkich narządu ruchu (PRICEMM)
Demonstracja i nauka unieruchomień transportowych.
4. Pierwsza pomoc w wybranych nagłych przypadkach
a) Zatruć, b) Oparzeń, udaru cieplnego, c) Odmrożenia i wychłodzenia organizmu d) Porażenia prądem elektrycznym i piorunem e) Ukąszenia przez zwierzęta, węże i owady f) Utonięcia
g) Choroby dekompresyjnej i wysokościowej h) Zasypania lawiną Nauka praktycznego postępowania w wybranych przypadkach zagrożenia życia
Uwaga: W trakcie ćwiczeń każdy student musi się wykazać umiejętnością praktycznego wykonania zabiegów ratujących życie jako warunku dopuszczenia do zaliczenia testowego w sesji zaliczeniowej.
MEDYCYNA W TURYSTYCE
Wymiar godzin: Wykłady - 30 godzin
Prowadzący: Dr Z. Szyguła, Dr W. Gawroński
WYKŁADY (UWAGA! - jeden temat przewidziano na 2 godziny lekcyjne)
• Zagrożenia zdrowia i życia w podróży i podstawowe zasady ochrony zdrowia.
• Przygotowanie do podróży z lekarskiego punktu widzenia - badania i zabiegi lekarskie związane z wyjazdem oraz przeciwwskazania do wyjazdu ze względów zdrowotnych. Osoby wymagające specjalnej uwagi w czasie podróży.
• Zagrożenie chorobami zakaźnymi i pasożytniczymi w podróży. Szczepienia ochronne.
• Ukąszenia przez zwierzęta i stawonogi.
• Higiena w podróży (osobista, seksualna, żywienia).
• Choroby związane ze sposobem podróżowania cz. I.
• Choroby związane ze sposobem podróżowania cz. II.
• Zaburzenia cieplne związane ze zmianami temperatury otoczenia (przegrzanie, oziębienie, oparzenie).
• Sporty zimowe - wypadki, lawiny
• Sporty wodne i wypadki nad wodą.
• Choroba wysokościowa.
• Ogólne zasady unikania wypadków w podróży i postępowania na miejscu wypadku.
• Zasady udzielania pierwszej pomocy
• Apteczka podróżna.
• Postępowanie w stanach zagrożenia życia (zabiegi ratujące życie).
Treści nauczania oraz wymagania egzaminacyjne z zakresu Medycyny WF i Sportu dla studentów kierunku wychowania fizycznego AWF w Krakowie- studia stacjonarne i zaoczne oraz po SN.
Prowadzący: Dr Z. Szygula, Dr W. Gawroński, Lek. med. B.S. Kita
WYKŁADY
• Medycyna sportowa; rys historyczny, cele i zadania medycyny sportowej. Historia medycyny sportowej.
• Homeostaza a wydolność fizyczna.
• Hipokinezja i jej wpływ na organizm.
• Reakcje układu krążenia na wysiłek fizyczny i trening - zmiany adaptacyjne: "serce sportowca" i przeciążeniowe w układzie sercowo-naczyniowym. Śmierć w sporcie.
• Krew: zmiany adaptacyjne oraz nieprawidłowe zmiany w układzie białych i czerwonych krwinek pod wpływem wysiłków fizycznych ("anemia sportowa").
• Doping w sporcie. Używki a sport.
• Zaburzenia termoregulacji w sporcie, sposoby zapobiegania.
• Rytmy biologiczne człowieka a wydolność fizyczna; zaburzenia rytmów biologicznych u sportowców.
• Aktywność sportowa kobiet.
• Urazowość w sporcie. Choroba urazowa. Patogeneza wstrząsu, jego rodzaje i postępowanie w ramach I-pomocy.
• Stany przeciążeniowe narządu ruchu związane z uprawianiem sportu.
TEMATY ĆWICZEŃ - IV NAUCZYCIELSKI
• Organizacja poradnictwa sportowo-lekarskiego i przepisy prawne regulujące obowiązek i zakres badań sportowo-lekarskich.
• Metodyka badania sportowo-lekarskiego, ze szczególnym uwzględnieniem badania układu krążenia i oddychania, oraz prób czynnościowych.
• Wskazania i przeciwwskazania do uprawiania sportu i udziału w lekcjach wf w różnych grupach wiekowych i dyspanseryjnych, ze szczególnym uwzględnieniem dzieci i młodzieży. Wskazania i przeciwwskazania do uprawnia sportu i rekreacji przez osoby dorosłe ze schorzeniami narządów wewnętrznych. Ćwiczenia fizyczne w prewencji chorób cywilizacyjnych, profilaktyka i ćwiczenia w leczeniu otyłości, nadciśnienia tętniczego i choroby wieńcowej. Starzenie organizmu, wskazania i przeciwwskazania do ćwiczeń fizycznych. Trening zdrowotny osób dorosłych jako profilaktyka chorób cywilizacyjnych.
• Problematyka zmęczenia, przemęczenia i przetrenowania; główne postacie kliniczne przetrenowania; profilaktyka i postępowanie lecznicze. Pojęcie odnowy biologicznej, metody i środki w niej stosowane. Sauna w sporcie; działanie, wskazania i p/wskazania do jej stosowania.
• Doping a tzw. wspomaganie farmakologiczne. AIDS; zagrożenie w sporcie, profilaktyka.
• Rany, rodzaje i ich zaopatrzenie. Zapalenie i zakażenie. Zasady postępowania w oparzeniach i odmrożeniach.
• Złamania; patomechanizm, rodzaje złamań, pierwsza pomoc, powikłania. Wczesne i odległe następstwa i powikłania w uszkodzeniach narządu ruchu.
• Urazy klatki piersiowej, brzucha i narządów moczowo-płciowych, I-sza pomoc
• Urazy głowy (czaszkowo-mózgowe) ostre - objawy, I-sza pomoc; nokaut i choroba bokserska. Uszkodzenia kręgosłupa u sportowców.
• Obrażenia narządu ruchu (tk. miękkie, stawy i kości), ze szczególnym uwzględnieniem urazów i uszkodzeń kończyny górnej,
• Obrażenia kończyny dolnej i górnej - nauka i praktyka udzielania I-szej pomocy.
• Urazy i uszkodzenia ostre i przewlekłe w różnych dyscyplinach sportu.
• Stany zagrożenia życia, objawy, postępowanie, zasady oraz nauka reanimacji i resuscytacji.